نکات مهم حقوق تجارت (قسمت اول )
نکته۱: شرکای شرکت تجاری، تاجر محسوب نمی شوند مگر آنکه شغل معمول آنها شخصاً اعمال تجاری مصرح در ماده ۲ قانون تجارت باشد.انجام اعمال تجاری برای خود شخص و به حساب خود وی انجام میشود.درنتیجه معاملهی وکیل برای موکل یا مدیر شرکت برای شرکت و مواردی از این قبیل موجب تاجر قلمداد شدن شخص محسوب نمی شود.
نکته۲: تصدی به حمل و نقل به هر طریقی که باشد عمل تجاری ذاتی است.تصدی به حمل و نقل اعم از اینکه حمل و نقل مسافر یا اشیا باشد تجاری است ولی قواعد قرارداد حمل ونقل موضوع مواد ۳۷۷ تا ۳۹۳ قانون تجارت ویژه حمل و نقل اشیاء است.
نکته۳: برخی اعمال تجاری به محض انجام تجاری قلمداد میشوند که شامل دلالی، حق العمل کاری، خرید و تحصیل مال منقول به قصد فروش و عملیات صرافی و بانکی و بیمه میباشند.
نکته۴: برخی اعمال تجاری درصورت تکرار تجاری قلمداد میشوند که شامل تصدی به حمل و نقل، تصدی به عملیات حراجی و تصدی به نمایشگاه های عمومی و تصدی به رسانیدن ملزومات و تأسیس و بکار انداختن کارخانه میباشند.
نکته۵: امارهی قانونی:کلیه معاملات تجار؛ تجاری محسوب میشود و این امر امارهی قانونی است و اثبات خلاف آن با کسی است که ادعای غیرتجاری بودن معامله را دارد.
نکته۶: معاملات غیر منقول به هیچ وجه تجاری محسوب نمی شود حتی اگر توسط تاجر و برای حوائج تجاری باشد مگر معاملات غیر منقول شرکت های ساخت و ساز ساختمان که زمین را برای ساخت و فروش خریداری میکنند.
نکته۷: ضمانت اجرای نداشتن دفاتر تجاری یا عدم رعایت مقررات مربوط به آن: جزای نقدی و اخذ مالیات به صورت علی الرأس میباشد.
نکته۸: دفاتر مذکور و سایر دفاتری که تجار برای امور تجارتی خود بکار میبرند در صورتیکه مطابق مقررات این قانون مرتب شده باشد بین تجار، در امور تجارتی سندیت خواهد داشت و در غیر این صورت فقط بر علیه صاحب آن معتبر خواهد بود.به علاوه در مقابل غیرتاجر میتوانند قرینه محسوب شوند.
نکته۹: زمان ایجاد شخصیت حقوقی در شرکتهای با مسؤولیت محدود، تضامنی، نسبی و مختلط غیرسهامی: شرکت زمانی تشکیل میشود که تمام سرمایه نقدی تأدیه و سهم الشرکهی غیرنقدی تقویم و تسلیم شده باشد.
نکته۱۰: در شرکتهای سهامی عام، پس از قبول کتبی سمت از سوی مدیران و بازرسان در جلسهی مجمع عمومی موسس و در شرکت سهامی خاص، از زمان امضاء صورتجلسه مادهی ۲۰ ل.ا.ق.ت شرکت تشکیل شده محسوب میشود.
نکته۱۱: در شرکت مختلط سهامی شرکت زمانی تشکیل میشود که تمام سرمایهی شرکت تعهد و لااقل یک سوم آن پرداخت شده باشد.
نکته۱۲: آثار شخصیت حقوقی شرکتهای تجاری: داشتن اقامتگاه+وجود تابعیت برای شرکت+تفکیک دارایی شرکت از شرکاء+ تفاوت نحوهی ادارهی شرکت و تصمیم گیری.
نکته۱۳: اساسنامهی شرکت طبق ماده ۸ ل.ا.ق.ت در حکم قانون اداره شرکت است و وجود آن در شرکتهای سهامی الزامی است.
نکته۱۴: در خصوص نحوهی انتقال سهام اساسنامه نمی تواند بر خلاف این مقررات قانونی، قیدی در نظر گیرد.ثبت انتقال سهام با نام در دفتر سهام شرکت الزامی است.به علاوه در شرکت سهامی عام، نقل و انتقال سهام نمی تواند منوط به موافقت مدیران یا مجامع عمومی باشد.
نکته۱۵: محدود کردن اختیارات مدیران در اساسنامه یا به موجب تصمیم مجامع عمومی فقط در روابط بین مدیران و صاحبان سهام معتبر است و در مقابل اشخاص ثالث باطل و کان لم یکن میباشد.این خصوصیت ویژه مدیران شرکتهای سهامی است.
نکته۱۶: مقررات اساسنامه و تصمیمات مجامع عمومی نمی تواند به هیچ وجه حق صاحبان سهام را در مورد اقامه دعوی مسؤولیت علیه مدیران شرکت محدود کند و شرط رفع مسؤولیت از مدیران یا تحدید مسؤولیت مدیران نافذ نمی باشد.
نکته۱۷: پس از تصدیق پذیره نویسی، موسسین اقدام به دعوت مجمع عمومی مؤسسین مینمایند و در صورت امتناع مؤسسین، الزام آنها به دعوت و تشکیل مجمع مؤسس امکانپذیر نیست.البته چنانچه امتناع آنها از دعوت مجمع و به تبع آن عدم تشکیل شرکت موجب ورود زیان به پذیرهنویسان شود، متضامناً مسؤول جبران خسارتاند.
نکته۱۸: مجمع عمومی موسس پس از تشکیل، طرح اساسنامه را تصویب نموده و اولین مدیران و بازرسان را انتخاب میکنند و مدیران و بازرسان باید کتباً قبول سمت نمایند.چنانچه قبل از تشکیل شرکت، موسسین معامله ای انجام داده باشند و شرکت آن را نپذیرد، موسسین مسؤول خواهند بود.
نکته۱۹: نصاب اعضای مجمع عمومی موسس: حضور دارندگان حداقل نصف سرمایه در مرتبهی اول و در مرتبهی دوم حضور دارندگان حداقل یک سوم سرمایه.
نکته۲۰: نصاب تصمیم گیری: تصمیمات با اکثریت دو سوم آراء حاضر در جلسه مجمع، رسمیت خواهد داشت.