نکات کلیدی حقوق جزا(قسمت نهم )
نکته۱۲۱: محاربه عبارت از کشیدن سلاح به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها است، به نحوی که موجب ناامنی در محیط گردد.
هرگاه کسی با انگیزه شخصی به سوی یک یا چند شخص خاص سلاح بکشد و عمل او جنبه عمومی نداشته باشد محارب محسوب نمی‌شود.
کسی که به روی مردم سلاح بکشد، ولی در اثر ناتوانی موجب سلب امنیت نشود، محارب محسوب نمی‌شود.
نکته۱۲۲: هرکس به‌طور گسترده، مرتکب جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد، جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور، نشر اکاذیب، اخلال در نظام اقتصادی کشور، احراق و تخریب، پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا دایر کردن مراکز فساد و فحشا یا معاونت در آنها گردد به گونه‌ای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور، ناامنی یا ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد یا اموال عمومی و خصوصی، یا سبب اشاعه فساد یا فحشا در حد وسیع گردد مفسد فی‌الارض محسوب و به اعدام محکوم می‌گردد.
نکته۱۲۳: گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران، قیام مسلحانه کند باغی محسوب می‌شود و در صورت استفاده از سلاح، اعضای آن به مجازات اعدام محکوم می‌گردند.
نکته۱۲۴: هرگاه اعضای گروه باغی، قبل از درگیری و استفاده از سلاح، دستگیر شوند، چنانچه سازمان و مرکزیت آن وجود داشته باشد به حبس تعزیری درجه سه و درصورتی که سازمان و مرکزیت آن از بین رفته باشد به حبس تعزیری درجه پنج محکوم می‌شوند.
نکته۱۲۵: هرکس بدون آنکه جاسوسی کند و یا جاسوسان را مخفی نماید، افرادی را به هر نحو شناسایی و جذب نموده و جهت جاسوسی علیه امنیت کشور به دولت خصم یا کشورهای بیگانه معرفی نماید مرتکب جرم شده است. این به نوعی یک جرم مرکب با اجزای متعدد است همچنین این جرم جرمی است مطلق.
نکته۱۲۶: فردی که خود را جای دیگری معرفی کرده در دفتر خانه ای و اسناد رسمی را امضا کرده است و ثمن معامله را گرفته باشد هم مرتکب جرم جعل و هم کلاهبرداری شده است.
نکته۱۲۷: مصادیق جعل معنوی در ماده ۵۳۴ کتاب تعزیرات بیان شده است، به موجب این ماده : هریک از کارکنان ادارات دولتی و مراجع قضائی و مأمورین به خدمات عمومی که در تحریر نوشته‌ها و قراردادهای راجع به وظایفشان مرتکب جعل و تزویر شوند اعم از اینکه موضوع یا مضمون آن را تغییر دهند یا گفته و نوشته یکی از مقامات رسمی، مهر یا تقریرات یکی از طرفین را تحریف کنند یا امر باطلی را صحیح یا صحیحی را باطل یا چیزی را که بدان اقرار نشده است اقرار شده جلوه دهند علاوه بر مجازاتهای اداری و جبران خسارت وارده به حبس از یک تا پنج سال یا شش تا سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.
نکته۱۲۸: هرکس به شخص زندانی یا توقیف شده برای مساعدت به فرار اسلحه بدهد به مجازات محکوم می‌شود.(یک جرم مطلق است و همچنین یکی از مصادیق معاونت در جرم است که به طور مستقل جرم انگاری شده است.)
نکته۱۲۹: غصب عنوان و کلاهبرداری تعدد معنوی است اما غصب عنوان و جعل تعدد مادی.
نکته۱۳۰: هرگونه اقدام به خارج کردن اموال تاریخی- فرهنگی از کشور هرچند به خارج کردن آن نیانجامد قاچاق محسوب و مرتکب علاوه بر استرداد اموال به مجازات و پرداخت جریمه معادل دو برابر قیمت اموال موضوع قاچاق محکوم می‌گردد.(شروع به جرم قاچاق به عنوان جرم مستقل)
نکته۱۳۱: جرایم علیه اموال و میراث تاریخی و فرهنگی جزء جرایم غیر قابل گذشت می باشند.
نکته۱۳۲: در صورتی که حکام محاکم به واسطه ارتشاء حکم به مجازاتی اشد از مجازات مقرر در قانون داده باشند علاوه بر مجازات ارتشاء حسب مورد به مجازات مقدار زایدی که مورد حکم واقع شده محکوم خواهند شد.
نکته۱۳۳: هرکس عالماً و عامداً موجبات تحقق جرم ارتشاء از قبیل مذاکره، جلب موافقت یا وصول و ایصال وجه یا مال یا سند پرداخت وجه را فراهم نماید به مجازات راشی برحسب مورد محکوم می‌شود.
نکته۱۳۴: برای تحقق کلاهبرداری توسل به وسایل متقلبانه باید قبل از بردن مال صورت گرفته باشد و باید وسایل متقلبانه سبب اغفال بزهدیده شود و او باید به سبب این اغفال مال خود را در اختیار کلاهبردار قرار دهد. همچنین تحقق کلاهبرداری منوط است به ورود ضرر بعلاوه انتفاع کلاهبردار یا دیگری از وقوع جرم البته منظور از ضرر، ضرر مالی است.
نکته۱۳۵: شرایط لازم برای تحقق جرم توهین: ۱٫ موهن بودن رفتار(تشخیص موهن بودن با عرف است) ۲٫ مخاطب توهین باید شخص معینی باشد توهین به یک گروه کلی جرم نیست. ۳٫ مخاطب توهین باید شخص حقیق باشد. ۴٫ مخاطب توهین باید شخص زنده باشد و توهین به مردگان جرم نیست مگر اینکه توهین به بازماندگان آنها محسوب شود. ۵٫توهین باید حضوری یا علنی باشد. ۶٫توهین باید صریح یا ظاهر باشد. ۷٫ در توهین ارتجالی بودن شرط نیست.
