وبلاگ حقوقی شعیب نظری

نکته 31: تفاوت میان ورشکستگی و اعسار:

الف-در ورشکستگی تاجر ورشکسته پس از صدور حکم  حق دخالت در امور مالی خود را ندارد اما در مقررات اعسار چنین ممنوعیتی در مورد فرد معسر وجود ندارد .

ب-در دعوای اعسار هر یک ازطلبکاران می توانند علیه معسر بصورت انفرادی اقامه دعوا کنند اما در ورشکستگی با توجه به اصل تساوی حقوق طلبکاران  دعوای انفرادی انان علیه تاجر ورشکسته پذیرفته نخواهد شد .

ج- حکم ورشکستگی مطلق است  اما حکم اعساز جنیه نسبی دارد .

نکته 32: آثار دادخواست اعسار

الف- معافیت از پرداخت هزینه  دادرسی

ب- رهایی از بازداشت بر اساس ماده 

نکته 21:در حقوق ایران نهاد ورشکستگی با تصویب قانون تجارت سال 1303 و 1304 به رسمیت شناخته شد که البته در سال 1311 قانون ورشکستگی جایگزین مقررات قبلی گردید.تا قبل از آن و قبل ازانقلاب مشروطه حل و فصل دعاوی تجارتی منطبق بر موازین فقهی و شرعی بود .

نکته 22:در موازین فقهی مبحث افلاس تقریبا شبیه به ورشکستگی است .

نکته 23:مفلس به شخصی گفته می شود که قسمت عمده اموالش را از دست داده باشد .

نکته 24:درگذشه حاکم شرع به واسطه تحقق چهار شرط ذیل حکم به افلاس افراد می داد:

الف-بدهی شخص نزد حاکم ثابت شود .

ب-سررسید دیون شخص رسیده باشد.

ج-اموال بدهکار کفاف  پرداخت دیونش را ندهد .

د- طلبکاران از حاکم شرع تاقضای صدور حکم افلاس نمایند .

نکته 25:در حال حاضر اشخاص غیر تاجر مشمول مقررات اعسار سال 1313 می باشند .

نکته 26:اشخاص بدهکار اگر تاجر باشند مشمول 

نکات مهم در باب ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته

 نکته 1: تجار در حال حاضر به دو دلیل محاکمه می شوند :

الف- در کار تجارت مرتکب تقصیر شده باشند 

ب- در کار تجارت مرتکب تقلب شده باشند .

نکته 2:اگر تاجر مرتکب تقلب و یا تخلف در کار تجارت خود شود در این حالت اموال او فروخته شده و بین طلبکاران تقسیم می شود و حتی تاجر با مجازات کیفری روبرو می گردد.

نکته 3:تاجری که مرتکب قصور و یا تقلب نشده باشد و از بد حادثه  متوقف شده باشد مجازات نخواهد شد .

نکته4: انواع ورشکستگی :

الف- ورشکتگی با وصف مجرمانه 

ب- ورشکستگی با وصف غیر مجرمانه 

نکته 5:افراد غیر تاجر که نتوانند بدهی های خود را پرداخت کنند مجازات نخواهند شد .

نکته 6: قانون تجارت ایران در باب ورشکستگی از قانون تجارت فرانسه  اقتباس شده و از ماده 412 به ورشکستگی اختصاص دارد که این مقررات اقتباسی است از قانون تجارت 1807 فرانسه 

نکته 7:دو دیدگاه حقوق فرانسه در خصوص مقررات ورشکستگی 

الف-دیدگاه سنتی یا کلاسیک 

ب- دیدگاه نوین 

نکته 8:  در دیدگاه سنتی یا کلاسیک  حقوق فرانسه ،ورشکستگی تاجر باعث 

جزوه تجارت 4

ورشکستگی

 در دوران گذشته اگر شخصی توان بازپرداخت بدهی های خود را نداشت اموال او را تصرف می کردند وخود او نیز  مورد خشونت قرار می گرفت. اما با پیشرفت تمدن و درک این معنی که  ممکن است هر فردی بنابر شرایط خاص در معرض خطر ناتوانی در تادیه دیون خود قرار گیرد و چنین نیست بنابراین عقل و منطق و عدالت و انصاف ایجاب می کند که بین بدهکاران فرق گذاشته شود و آنهائی که دچار زیانهای غیر مترقبه و حوادث اجتناب ناپذیر شده اند تامین جانی و مالی داشته ودر مورد کسانی که با حیله و تقلب اموال خود را از دسترس بستانکاران خارج کرده اند حسب مورد و با توجه به اوضاع مقررات قانونی اعمال شود.

بالاخره در جوامع گذشته باین نتیجه رسیدند که باید نسبت به بدهکار بی تقصیر با رافت و انسانیت رفتار کنند و نتیجه آن وضع قانونی بود که بموجب آن در صورتی که بدهکار ناتوان و در مانده صورت دارائی خود را با عین اموال تسلیم بدهکاران می کرد از توقیف و فروش در امان بود. در نتیجه، برای اینکه همه بستانکاران یکسان از اموال مدیون بهره مند شوند مقرر داشتند که کلیه دارائی وی به یک نفر سپرده شود تا وی آنرا بین بستانکاران تقسیم نماید.

نکته۸۱: دلال برای وصول مطالبات خود از آمر بابت اجرت یا مخارج دلالی نسبت به مال موضوع معامله یا به طور کلی اشیاء و اسنادی که در اختیار اوست در مقابل آمر حق حبس نداردبرخلاف حق‌العمل‌کار و متصدی حمل‌ونقل.

نکته۸۲: در حق‌العمل‌کاری نمایندگی با واسطه یا به عبارت دیگر ناقص است یعنی با انعقاد قرارداد توسط حق‌العمل‌کار برای اصیل حقوق و تعهدات ناشی از قرارداد ابتدا به عهده و برای حق‌العمل‌کار به وجود می‌آید و سپس در مرحله دوم نماینده حقوق و تکالیف مزبور را در ازای انجام تعهدات قراردادی به وسیله‌ی (اصیل) آمر به شخص اخیرالذکر منتقل می‌کند.

نکته۸۳: حق‌العمل‌کار برخلاف وکیل به اسم خود قرارداد منعقد می‌کند و همین امر موجب می‌شود خود او در برابر طرف قرارداد مسئول انجام تعهدات قراردادی باشد.

نکته۶۱: شرکت زمانی تشکیل می شود که سهم الشرکه نقدی تأدیه و سهم الشرکه غیر نقدی توسط کلیه شرکا تقویم و تسلیم شود ، در صورت عدم رعایت این امر شرکت باطل است اما شرکا حق استناد به این بطلان را در مقابل اشخاص ثالث ندارند.

نکته۶۲: هر گاه صدور برات از ناحیه شرکت باشد، شرکت مسئول است مگر اینکه مدیر از حدود اختیارات تفویض شده در اساسنامه تجاوز کند که در این صورت خود مدیر، صادر کننده فرض می‌شود و اگر مدیر حق صدور برات بیش از مبلغ معینی نداشته باشد به عنوان مثال حق صدور برات تا ۱۰ میلیون ریال نداشته باشد ولی بیشتر از این میزان صادر کند، شرکت نسبت به ده میلیون مسئول و مدیر نسبت به مازاد مسئول است.(البته این تحدید مسئولیت در شرکتهای مختلف ، متفاوت است.  در شرکت سهامی حتی اگر مدیر بیش از حد مقرر در اساسنامه برات صادر کند باز هم شرکت مسئول پرداخت است.)

نکته۶۳: براتگیری که برات را قبول کرده است، مدیون اصلی این سند تجاری قلمداد می شود. درنتیجه باید وجه برات را بپردازد اعم از آنکه دارنده به وظایف خود عمل کرده یا نکرده باشد و دارنده در هر حال می‌تواند علیه براتگیری که وجه برات را در سررسید نپرداخته اقامه دعوی کند.

نکته۴۱: محدود کردن اختیارات مدیران تصفیه شرکتهای سهامی باطل و بلااثر است.

نکته۴۲:  انتقال دارایی شرکت به مدیران تصفیه و ارقاب طبقه اول و دوم تا درجه چهار به هر صورت باطل و بلااثر است. و جرم محسوب میشود.

نکته۴۳: در شرکت‌های با مسؤولیت محدود قیمت‌گذاری (تقویم) آورده غیرنقد با توافق همه شرکا به عمل می‌آید و منوط به جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری نیست.

نکته۴۴: قیمت آورده‌های غیرنقد در شرکت‌های با مسؤولیت محدود حتماً باید در شرکت نامه قید شود در غیر این صورت شرکت باطل و بلااثر است در هیچ شرکت تجاری غیر از شرکت با مسئولیت محدود قید قیمت آورده‌ی غیرنقد در شرکت نامه الزامی نیست.

نکته۴۵: چنانچه برای آورده‌ی غیرنقد شرکت با مسئولیت محدود ارزشی بیش از قیمت واقعی آن تعیین گردد شرکایی که در این قیمت‌گذاری شرکت کردند به مجازات کلاهبرداری محکوم خواهند شد .

نکته۴۶: استثنائات مسئولیت شرکا در میزان مسئولیتشان :

• چنانچه عبارت با مسئولیت محدود در اسم شرکت قید نشود مسئولیت شرکا در مقابل بستانکاران تضامنی و نامحدود خواهد بود و شرکت در حکم شرکت تضامنی است ولی از سایر جهات مثل مدیریت، بازرسی، نحوه‌ی تصمیم‌گیری شرکا تقسیم سود و انحلال و تصفیه تابع مقررات حاکم بر شرکت‌های با مسؤولیت محدود است.
• چنانچه نام یکی از شرکا در اسم شرکت قید شده باشد آن شریک درحکم شریک ضامن بوده و مسئولیت تضامنی دارد به عبارت دیگر شریکی که نام او در کنار اسم شرکت قید شده در حکم شریک ضامن است.به عبارت دیگر چنانچه نام یکی از شرکای شرکت با مسئولیت محدود در کنار اسم شرکت قید شده باشد این شرکت از حیث مسئولیت شرکا در مقابل بستانکاران در حکم شرکت مختلط غیرسهامی است ولی از سایر جهات تابع مقررات حاکم بر شرکت‌های با مسؤولیت محدود است.
• زمانیکه تمام سرمایه نقدی شرکت تأدیه نشده باشد شرکت باطل است و شرکا مسئولیت تضامنی دارند.
• زمانیکه سهم الشرکه غیرنقدی تقویم و تسلیم نشده باشد شرکت باطل است و شرکا مسئولیت تضامنی دارند.

نکته۴۷: برخلاف شرکت سهامی که آورده غیرنقد با اسناد مالکیت آن باید نزد بانک تودیع شود در شرکت بامسئولیت محدود آورده به مدیرعامل شرکت تسلیم می شود .

نکته۴۸: سهم الشرکه به صورت اوراق تجاری قابل انتقال در نمی آید و قابل انتقال نمی باشد مگر با رضایت اکثریت عددی شرکا که حداقل سه چهارم سرمایه متعلق به آنها است + باید به موجب سند رسمی باشد. ( انتقال سهم الشرکه در این شرکت عقدی تشریفاتی محسوب می شود)

نکته۴۹: در شرکت‌های با مسؤولیت محدود لازم نیست مدیر یا مدیران شرکت شریک شرکت باشند برخلاف شرکت‌های سهامی عام و خاص و تعاونی و مختلط سهامی و غیرسهامی که مدیران آن‌ها حتماً باید شریک شرکت باشند .

نکته۵۰:  در سه شرکت تعیین مدیر از بین شرکا الزامی نیست: نسبی+ مسئولیت محدود+ تضامنی

نکته۵۱: اتخاذ تصمیم در شرکت با مسئولیت محدود : در شرکت‌های با مسئولیت محدود برای تصمیم‌گیری در امور شرکت توسط شرکا تشکیل مجمع عمومی الزامی نیست مگر اینکه تعداد شرکای این شرکت بیش از ۱۲ شریک ( حداقل ۱۳ شریک ) باشد که در این صورت باید در هر سال حداقل یک مرتبه مجمع عمومی تشکیل دهند.

نکته۵۲:  تصمیمات امور جاری در شرکت با اکثریت حداقل نصف سرمایه اتخاذ می شود و در مرتبه دوم با اکثریت عددی شرکا اتخاذ می شود مگر اساسنامه اکثریت بیشتری درنظر گرفته شود به عبارت دیگر در شور دوم تصمیم‌گیری با اکثریت مطلق عددی به عمل می‌آید

نکته۲۱: در سایر مجامع محتمل است دارندگان برخی از سهام شرکت حق حضور و رأی نداشته باشند اما در مجمع عمومی موسس کلیه موسسین و پذیره نویسان حق حضور و رأی دارند و هر سهم یک رأی دارد.

نکته۲۲: موسسین شرکت نسبت به کلیه اعمالی که برای تأسیس شرکت انجام می‌دهند مسؤولیت تضامنی دارند.

نکته۲۳: شرکت‌های سهامی عام و خاص تا زمانی که به ثبت نرسیده‌اند از انجام امور ذیل ممنوع‌اند:

۱٫برداشت وجوهی که نزد بانک برای تأسیس شرکت تودیع می‌شود منوط است به ثبت شرکت.

نکته۱: شرکای شرکت تجاری، تاجر محسوب نمی شوند مگر آنکه شغل معمول آنها شخصاً اعمال تجاری مصرح در ماده ۲ قانون تجارت باشد.انجام اعمال تجاری برای خود شخص و به حساب خود وی انجام می‌شود.درنتیجه معامله­ی وکیل برای موکل یا مدیر شرکت برای شرکت و مواردی از این قبیل موجب تاجر قلمداد شدن شخص محسوب نمی شود.

نکته۲: تصدی به حمل و نقل به هر طریقی که باشد عمل تجاری ذاتی است.تصدی به حمل و نقل اعم از اینکه حمل و نقل مسافر یا اشیا باشد تجاری است ولی قواعد قرارداد حمل ونقل موضوع مواد ۳۷۷ تا ۳۹۳ قانون تجارت ویژه حمل و نقل اشیاء است.

نکته۳: برخی اعمال تجاری به محض انجام تجاری قلمداد می‌شوند که شامل دلالی، حق العمل کاری، خرید و تحصیل مال منقول به قصد فروش و عملیات صرافی و بانکی و بیمه می‌باشند.